(original text in Polish)

Translate This Page

KLUB POLSKO-KANADYJSKI W OTTAWIE - HISTORIA             (original text in Polish)

Klub Polsko-Kanadyjski jest najstarszą organizacją polonijną w stolicy Kanady. Powstał w dniu 13
grudnia 1936 roku na zebraniu małej - podówczas - miejscowej kolonii polskiej złożonej niemal
wyłącznie z emigracji zarobkowej, głównie drobnych rzemieślników i niewykwalifikowanych
pracowników zawodów usługowych. Przy braku dopływu inteligencji zawodowej, potrafiono
jednak skutecznie rozwiązać wśród członków szeroko zakrojoną działalność społeczną i
kulturalną. Klub od samych początków cechowało silne poczucie związku z macierzą polską i
potrzeba szerzenia wśród obcych prawdy historycznej o Polsce i obrony Jej dobrego imienia.
Stąd w tradycję Klubu jako jedynej przez szereg lat miejscowej organizacji polskiej, wrosło silne
poczucie odpowiedzialności za możliwie - w istniejących warunkach - najlepszą i skuteczną
reprezentację środowiska polskiego wobec miejscowej ludności i władz kanadyjskich.
Dążność do realizacji tych założeń w słowach ujmują i potrzebę ich zgodnie podkreślają oba
kolejne statuty organizacji - pierwszy z 1937 roku i obecnie obowiązujący z 1979 roku. Tu trzeba
podkreślić, że członkowie pozostali celom Klubu trwale wierni, niezależnie od zaszłych w ciągu
blisko półwiecza zmian w składzie personalnym organizacji, na które złożył się w okresie 2-giej
Wojny Światowej napływ do Ottawy polskiej inteligencji zawodowej, bezpośrednio po wojnie
uchodźców politycznych i weteranów, a w latach późniejszych emigracji z Kraju. Ilość członków
Klubu wahała się w ciągu długich lat istnienia organizacji w szerokich granicach od około 60
przed 2-gą Wojną Światową, do około 100 w końcu lat czterdziestych. W 1963 roku Klub liczył 32
członków. Historię Klubu Polsko-Kanadyjskiego wypełniają dwa zasadnicze nurty działalności;
pracy organizacyjnej we własnych ramach oraz akcji na rzecz Polonii i spraw polskich. Szczegóły
tej działalności wypełniłyby długą listę, lecz w szczupłych ramach tego artykułu wypadnie
przytoczyć jedynie to co wywarło trwalszy wpływ na życie miejscowego środowiska polskiego,
czy też miało pewne znaczenie dla spraw polskich. W okresie 2-giej Wojny Światowej członkowie
Klubu stale świadczą na rzecz Polskiego Czerwonego Krzyża, na Fundusz Obrony Narodowej,
zakupują ambulans dla polskich dywizji walczących we Francji, przychodzę z pomocą uchodźcom
polskim w Rumunii i w Portugalii, świadczą na rzecz jeńców polskich w obozach w Niemczech,
młodsi zaciągają się ochotniczo do Wojska Polskiego walczącego pod dowództwem alianckim.
Na miejscu w Kanadzie członkom Klubu przypadły główne zadania w akcji przechowywania i
konserwacji Skarbów Wawelskich.
 W 1949 r. podjęto w Klubie wspólnie ze Stow. Polskich Kombatantów starania o utworzenie
parafii polskiej w Ottawie, a po jej utworzeniu przekazano na budowę, kościoła poważną
podówczas sumę $6.000.
 W okresie obchodów Milenium Polski Chrześcijańskiej, zaprogramowanie, kierownictwo i
wykonanie Kilkuletniego programu dokonało się głównie wysiłkiem członków Klubu. W tym
okresie Ottawa Public Library otwiera bogaty dział polski, głównie w wyniku starań Klubu. Z
okazji otwarcia w r. 1969 National Arts Centre w Ottawie, instytucja ta otrzymuje z inicjatywy
Klubu cenny dar dwuściennych gobelinów projektu polskiej artystki, Jolanty Owidzkiej. W latach
1972-75, członkowie Klubu wydatnie pomagają w zorganizowaniu wystawy polskich pamiątek
w National War Museum, oraz współorganizują dział polski w National Museum of Han,
wzbogacając jego zbiory etnograficzne szeregiem cennych darów. W tym samym
okresie National Arts Centre podejmuje trzykrotnie bożonarodzeniową imprezę
"Christmas Tree Presentation", w której polskim uczestnictwem kierują członkowie Klubu.
Podobnie przyczynia się Klub do zorganizowania w 1973 r. ottawskich obchodów 500-lecia
urodzin Mikołaja Kopernika.

Głównie staraniem i wysiłkiem Klubu przeprowadzone zostają ze znacznym powodzeniem
zbiórki pieniężne na rzecz Muzeum Pionierów Polskich w Wilnie (Ontario), Polskiego Ośrodka
Społ.-Kult. (POSK) w Londynie (dwukrotnie), Biblioteki Polskiej w Paryżu. Znacznej pomocy
organizacyjnej, propagandowe i w staraniach o zasiłek rzędowy udzielono w 1975 r. Komitetowi
Stulecia Polonii we Wilnie (Ontario), jak również wydatnie wzięto udział w I981r. w zbiórce na
pomoc Polsce. Zorganizowano w 1980 r. dla szerszej publiczności wystawę etnograficzną i
filatelistyczną "poloniców". Innym ważnym przyczynkiem do działalności kulturalnej Klubu było
wykupienie z rąk prywatnych egzemplarza bardzo rzadkiego druku staropolskiego “Kronika
Sarmacji Europejskiej”Aleksandra Gwagnina z 1613 r. i przekazanie jej darem do biblioteki POSK
w Londynie.
 Krótki ten przegląd wypadnie uzupełnić informację, że w ciągu 47 lat istnienia Klubu
zorganizowano kilkadziesiąt akademii i obchodów narodowych dla środowiska polskiego w
Ottawie i tyleż odczytów. Członkowie brali i biorę czynny udział we władzach Kongresu Polonii
Kanadyjskiej, w tym wielokrotnie na stanowiskach naczelnych. [Zofia Ruebenbauerowa]
Skarby Wawelskie